Το UrbanDig Project στην Εβδομάδα Προφορικής Ιστορίας

Το UrbanDig Project συμμετείχε στην Εβδομάδα Προφορικής Ιστορίας που διοργανώθηκε από τις Ομάδες Προφορικής Ιστορίας στο ΚΠΙΣΝ στην αίθουσα εκδηλώσεων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, στο 3ο Στρογγυλό Τραπέζι με τίτλο "Διάχυση της προφορικής Ιστορίας", την Πέμπτη 27/10/2022.

Στη συζήτηση συμμετείχε η Νάντια Σιώκου, Αρχιτέκτων Μηχανικός - Πολεοδόμος, μέλος της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας “‘Οχι Παίζουμε | UrbanDig Project”.

Το UrbanDig Project χρησιμοποιεί μεθόδους ποιοτικής έρευνας ώστε να συλλέξει ιστορίες και υλικό από πολλαπλούς δράστες (κοινότητες, ντόπιους, ειδικούς, τοπικές αρχές, επισκέπτες, κλπ.). Ο βασικός στόχος είναι να δημιουργηθεί μια πλούσια δεξαμενή δεδομένων ενώ εισάγονται εναλλακτικοί τρόποι “εξόρυξης” δεδομένων και αφήγησης. Κάθε project καλεί στη συγκρότηση μιας ερευνητικής κοινότητας με σκοπό να αποκαλύψει διαφορετικές πλευρές ενός τόπου, ενός βιβλίου, μιας ιδέας, μιας ιστορίας. Οι πολλαπλές σπίθες, εμπνεύσεις και εγγραφές που κερδήθηκαν στη (εξ-)ερευνητική φάση του project, μεταφράζονται σε μια καλλιτεχνική σύλληψη, ένα “σενάριο“, μια παραγωγή. Σε απρόβλεπτα σημεία, σε αθέατες γωνιές, σε κλειστούς και ανοιχτούς χώρους, οι επιτόπιες παραστάσεις επανα-συστήνουν την πόλη στους κατοίκους της.

Κεντρικό ρόλο στην πολύ σύντομη παρουσίασή μας είχε το εγχείρημα “Τροβαδούροι“. Πρόκειται για μια δράση που ξανασυστήνει την πόλη ως “μεγάφωνο” των μαρτυριών των κατοίκων της. Οι μαρτυρίες ανθρώπων έγιναν στίχοι, οι στίχοι έγιναν τραγούδια, τα τραγούδια έφτιαξαν μια ψηφιακή πλατφόρμα (troubadours.gr) και βγήκαν στην πόλη στη διάρκεια μιας μουσικής “καντάδας” έτσι ώστε τα τραγούδια να “τραγουδηθούν” στους ανθρώπους που τα ενέπνευσαν.

Στον διάλογο συνεισφέραμε με δύο έννοιες/προβληματικές,

1. Το αθέατο-άυλο στοιχείο της προφορικής ιστορίας.

Χαρακτηριστικό που καθιστά την διάχυσή της στην κοινωνία (σχεδόν πάντα) διαμεσολαβημένη. Η τέχνη εδώ καλείται ως δυνατότητα επικοινωνίας ακόμη και των πιο δυσνόητων μηνυμάτων σε όσο το δυνατόν περισσότερους αποδέκτες. Ποιος ο ρόλος της τέχνης ως “πομπού” διάχυσης της προφορικής ιστορίας αλλά και ως δυνατότητα “διαφύλαξης” της μνήμης;

2. Το δυναμικό στοιχείο των αρχείων προφορικής ιστορίας.

Πώς η δυναμική αλλαγή (εμπλουτισμός) των αρχείων προφορικής ιστορίας από τους/τις ίδιους/ες τους/τις φορείς της, η δυνατότητα συλλογικής διαχείρισής τους και η προσβασιμότητα/ανοιχτότητα των αρχείων μπορούν να εμπλέξουν ενεργά. Θα μπορούσε ίδια η διαδικασία συνεχούς εμπλουτισμού να διαχέει την προφορική ιστορία στην κοινωνία;